Waag

Wat het zwaarst is moet het zwaarste wegen

Wat is het zwaarst is moet het zwaarste wegen
en dus moeten we alle kazen wegen
De heren hier weten hoe dat gaat:
de kazen in dezelfde maat
de zware zwarte gewichten geplaatst
De vele grote kazen waarvoor 
de schalen bijna zwichten

In ’t wit, de kleur van schoon en rein
zwijgen en poseren de mannen van de Waag
tot de flits van fotograaf ze met licht
als een plakje van de tijd heeft afgesneden

Dan gaan ze die dag weer door met tillen
wegen, snijden, ruiken en proeven 
van de kaas en van het leven 
tot er in de Waag weer
nieuwe kaas, klanten en wegers zijn

Peter Noordhoek

Bron:
Al sinds 1384 staat aan de noordzijde van de Markt een waaghuis. In zo’n waaghuis werden bepaalde producten door beëdigde ijkmeesters gewogen, zoals hennep, touw, ijzer, boter en kaas. Kaas wordt na 1500 steeds belangrijker, maar ook boter en hennep vinden nog lange tijd hun weg naar de Goudse weegschalen. In 1667 is het oude gebouw zo bouwvallig, dat wordt besloten architect Pieter Post (1608-1669) een nieuwe Waag te laten ontwerpen. Voor de bouw hiervan moeten de oude Waag, twee huisjes aan de westzijde ervan en enige bebouwing aan de achterzijde worden afgebroken. Gekozen wordt om de nieuwe Waag exact in het verlengde van de lengteas van het stadhuis te bouwen. Uiteindelijk worden in mei 1670 de balansen opgehangen en het gebouw in gebruik genomen. Na 1850 wordt de Waag steeds minder gebruikt, waarbij op enig moment alleen nog kazen ter weging worden aangeboden. Tussen 1920 en 1937, dus ook in 1926 als de gemeente deze foto laat nemen, kent de Goudse kaasmarkt een grote bloei. Hierna nemen de handel en het wegen echter geleidelijk af, en in 1980 wordt voor het laatst kaas in de Waag gewogen. Anno 2022 zijn de VVV en het Kaas- en Ambachtenmuseum in het gebouw gevestigd.
Volgnr.:      042			
Bron doc.: GBG 27-01
Bron:	    SAMH 0440.12626