Groeneweg, binnenplaats

Zo was het

Het elke dag
hoog-laag met de hand
hoog-laag pompen van het water
tot net onder de rand

Of zoveel als te dragen was
zonder te morsen
Zo was het

Zou de kou in haar schoenen staan?
Het vocht uit de een-steens muren
in haar rug gaan slaan?

Het net-niet schone schort
Het droef geknoopte kapje
Het weggewassen doekje
dat ze zo dadelijk om de handel
van de emmer slaat

Het langzaam keren van haar lijf
Het schuifelen van pomp naar binnen
Het leven te traag
om iets bij te verzinnen

Zo was het

Peter Noordhoek

Bron:
Deze foto, genomen rond 1920, toont ons een bejaarde dame op de binnenplaats van de Werkinrichting tot Wering der Bedelarij. Met de hand bedient zij de waterpomp tegen de muur van de keuken. De werkinrichting wordt in 1850 geopend in het voormalige Cellebroedersklooster aan de Groeneweg. Deze particuliere instelling wil arme Gouwenaars van het bedelen afhouden door hun gezond voedsel te verstrekken in ruil voor nuttige klusjes. De armen moeten werken van 8 uur ’s ochtends tot 7 uur ’s avonds, hun kinderen gaan intussen naar de stadsarmenschool. Het werk bestaat uit touw uitpluizen, koffie malen, messen slijpen, zwavelstokken en veters maken, lorren rapen, spijkers rechtslaan, sokken en kousen breien en erwten sorteren. Drie weken na de opening  melden zich dagelijks meer dan 400 mensen, en vier jaar later ruim 900 oftewel 1/15 deel der Goudse bevolking! Daarna loopt het aantal terug omdat de lokale economie verbetert. In 1864 komen er nog maar zo’n vijftig per dag, die dan wel mogen overnachten. Steeds meer wordt het een bejaardentehuis voor minderbedeelden en verdwijnt de werkverplichting. De naam wordt Huize Groeneweg en in 1963 wordt de werkinrichting officieel opgeheven. In 1973 sluit het tehuis omdat het gebouw wordt afgekeurd, in 1982 wordt het gebouw gerestaureerd en komen er appartementen in.

Bron: SAMH 0440.11785